Jak dobrać kartę graficzną do płyty głównej?

Ostatnie kilkanaście lat było niezwykle intensywnym okresem rozwoju technologii kart graficznych. Czołowi projektanci oraz producenci tych układów z roku na rok wprowadzali nowe patenty poprawiające jakość generowanej grafiki, wprowadzając wiele zaawansowanych efektów, które nieco wcześniej dostępne były jedynie dla potężnych superkomputerów i stacji roboczych.

Dziś karta graficzna jest podstawowym komponentem komputera determinującym jego wydajność w grach oraz zaawansowanych i wymagających programach użytkowych. Jej wybór powinien być więc poprzedzony solidnym researcherem oraz wzięciem pod uwagę wielu czynników. W tym miejscu pojawia się więc pytanie, jak dobrać kartę graficzną do płyty głównej, na które odpowiadamy poniżej.

Czym jest i do czego służy karta graficzna?

Karta graficzna, która często określana jest również angielskim skrótem GPU, to, najprościej ujmując, urządzenie odpowiedzialne za renderowanie dwuwymiarowej i trójwymiarowej grafiki oraz jej konwersję na sygnał zrozumiały przez monitor, projektor lub telewizor. Układy te znajdują się na osobnych kartach rozszerzeń, które podłączamy do płyty głównej komputera.

Współczesne GPU nie przypominają już niepozornych kart sprzed kilkunastu lat i pod względem czystej mocy obliczeniowej oraz liczby tranzystorów w podzespołach przewyższają nawet najszybsze procesory komputerowe. Te cechy niosą jednak ze sobą konsekwencje. Urządzenia te potrzebują kompleksowego systemu chłodzenia (standardowo są to dwa wiatraki plus duże metalowe radiatory), a także dodatkowego zasilania.

Dobieranie karty graficznej do płyty głównej

Dobrą wiadomością dla osób dopiero co rozpoczynających przygodę ze składaniem oraz ulepszeniem komputera, będzie z pewnością to, że z dobraniem odpowiedniej karty graficznej do płyty głównej powinien poradzić sobie nawet największy laik. Jeżeli nasza płyta została wyprodukowana w przeciągu ostatnich kilku lat, to bez problemu powinna poradzić sobie z każdą nawet najnowszą kartą graficzną. Musi być tylko wyposażona w przynajmniej jeden standardowy port połączeniowy PCI Express X16, który działa w standardzie PCIe 3.0. Pamiętajmy jednak, że parowanie nowego GPU z wiekowym pecetem mija się z celem, ponieważ stare komponenty nie pozwolą rozwinąć mu skrzydeł i osiągnąć optymalnej wydajności.

Istnieje jednak oczywiście kilka innych ważnych czynników, na które zwracamy uwagę, dobierając GPU do płyty głównej. Pierwszym z nich będzie wielkość karty. Jeżeli posiadamy niewielką płytę w formacie Micro ATX lub Mini ITX, może okazać się, że po wpięciu wysokiego i mierzącego kilkadziesiąt centymetrów długości układu stracimy dostęp do innych podzespołów albo zwyczajnie nie będziemy w stanie w ogóle go podłączyć np. z powodu braku miejsca w obudowie. Powinniśmy również upewnić się, czy płyta główna jest wyposażona w specjalne sześcio- lub ośmiopinowe łącze dostarczające dodatkowe zasilanie GPU.

Warto przy okazji wspomnieć o standardzie PCIe 4.0, który pojawił się w 2020 roku i zapewnia szybszy przesył informacji pomiędzy GPU a resztą komputera. Na razie korzystające z niego karty należą do rzadkości (są one też wstecznie kompatybilne ze złączami PCIe 3.0), ale z czasem ich liczba wzrośnie. Jeżeli z tego typu GPU kupujemy równocześnie płytę główną, warto postawić na model wspierający nowy standard.

Autor: Michał Kułakowski