Data publikacji:
Budowa komputera, czyli z czego składa się komputer
Przeciętny komputer składa się z zaskakująco niewielkiej liczby osobnych elementów, więc poznanie jego budowy nie jest szczególnie trudne. Przedstawiamy najważniejsze informacje na temat wszystkich podstawowych komponentów, z których składa się pecet.
Z czego składa się komputer – najważniejsze komponenty
Płyta główna
Płyta główna to fundament każdego komputera i równocześnie jego układ nerwowy, odpowiadający za komunikację pomiędzy wszystkimi częściami peceta. Płyta nie tylko determinuje to, z jakiego procesora i pamięci możemy skorzystać, ale wpływa także na liczbę komponentów, które mogą być do niego podłączone (np. dodatkowe dyski), liczbę portów wyjścia i wejścia (USB, audio), a nawet minimalne wymiary obudowy. W przypadku stacjonarnych PC wybór odpowiedniego modelu ma więc kluczowe znaczenie dla całego komputera.
Współczesne płyty główne do komputerów stacjonarnych z reguły posiadają zintegrowaną kartę muzyczną i sieciową z jednym lub kilkoma portami Ethernet, a czasem także odbiornik Wi-Fi oraz Bluetooth. W laptopach wszystkie najważniejsze komponenty sprzętu (poza dyskiem i pamięcią RAM) są na stałe wbudowane w płytę i nie można ich w żaden sposób wymienia. W razie uszkodzenia któregoś z nich najczęściej trzeba więc wymienić całą resztę podzespołów. Jeśli nie wiesz, jaki masz sprzęt, przeczytaj nasz poradnik, jak sprawdzić, jaka płyta główna znajduje się w komputerze.
Procesor
Procesor (CPU) to mózg komputera – ten niewielki układ scalony zawiera miliardy mikroskopijnych tranzystorów i wykonuje miliony operacji w przeciągu ułamka sekundy. Procesor bierze na siebie ciężar obliczeń niezbędnych do prawidłowej pracy systemu operacyjnego oraz wszystkich uruchomionych aplikacji. Również przesyła i odbiera informacje od wszystkich komponentów peceta – bez niego nie uruchomimy maszyny.
Współczesne CPU składają się z wielu osobnych jednostek obliczeniowych działających niezależnie od siebie (tzw. rdzeni), które można określić mianem „procesorów w procesorze”. Jaki procesor do gier wybrać? Jedynymi liczącymi się producentami procesorów komputerowych na rynku są firmy AMD i Intel.
Mimo niewielkich rozmiarów procesory generują duże ilości ciepła, które musi być odprowadzone na zewnątrz. Zadanie to wypełnia metalowy radiator, który jest przymocowany do obudowy układu za pomocą zatrzasków i specjalnej pasty termoprzewodzącej.
Pamięć RAM
Pamięć RAM przechowuje dane wykorzystywane przez system operacyjny oraz uruchomione przez użytkownika programy. Są to najczęściej informacje używane przez procesor lub kartę graficzną – zapisując je w pamięci RAM, komputer przyspiesza ładowanie i pracę aplikacji.
Pamięć RAM jest niezbędna do uruchomienia komputera, a dane przechowywane przez RAM, w zależności od sytuacji i potrzeby, są nieustannie nadpisywane i zmieniane, a także całkowicie wymazywane po wyłączeniu peceta. Pamięć RAM przyjmuje postać wąskich kart rozszerzeniowych wpinanych do specjalnego portu na płycie głównej.
RAM może mieć spory wpływ na działanie oprogramowania. Ile RAM-u do gier? Standardem dla pecetów z systemem Windows jest obecnie 16 GB pamięci RAM, co wystarcza do wykonania większości zadań i sprawdza się w grach. Gdy używamy PC do pracy z zaawansowanymi programami do grafiki lub projektowania oraz do pracy z edytorami wideo i zdjęć, w tej chwili rozsądnym wyborem są kości 32 GB.
Karta graficzna
Karta graficzna (GPU) w przypadku dużej części komputerów jest ich najdroższym komponentem. Urządzenie odpowiada za wyświetlanie grafiki 2D i 3D oraz przesył sygnału wideo do monitora, wyświetlacza lub projektora. Przeciętny GPU dysponują ogromną mocą obliczeniową, którą zapewniają mu zaawansowane technologiczne układy obliczeniowe oraz wbudowana pamięć RAM. Ze względu na możliwości karty GPU są w ostatnich latach używane także do wykonywania kompleksowych kalkulacji niezbędnych od pracy systemów AI oraz tzw. kopania kryptowalut.
Co ciekawe, proste układy graficzne wbudowane są w wiele procesorów Intela i AMD, tak więc teoretycznie, posiadając tego typu CPU, nie musimy kupować osobnej karty. Rozwiązanie sprawdza się jednak wyłącznie w przypadku pecetów przeznaczonych do pracy biurowej i wykonywania najprostszych zadań multimedialnych. Do gier oraz bardziej zaawansowanych aplikacji niezbędne jest kupno nawet tańszego GPU.
Karty graficzne wpinane są do portu PCI-e umieszczonego na płycie głównej. Dodatkowo wiele wydajnych modeli wymaga też podłączenia ich bezpośrednio do zasilacza, ponieważ pobierają one więcej mocy niż wszystkie pozostałe komponenty PC razem wzięte.
Czołowymi producentami kart graficznych są firmy Nvidia i AMD – obie licencjonują swoje produkty wielu różnym wytwórcom, którzy przygotowują własne warianty projektowanych przez spółki układów. Ceny GPU wahają się od kilkuset złotych do ponad 10 000 złotych – najdroższe produkty są przeznaczone dla graczy oraz wszelkiego rodzaju profesjonalistów
Karta muzyczna
Bez tego komponentu nie usłyszymy żadnego dźwięku lub muzyki. Urządzenie wyposażone jest też w porty wejścia i wyjścia, pozwalające podłączyć do niego mikrofon, headset, słuchawki lub różnego typu głośniki. Obecnie większość użytkowników komputerów polega na układach audio, które są zintegrowane z płytami głównymi. W większości wypadków wystarczą one do codziennego użytku, oglądania lub słuchania ulubionych treści multimedialnych oraz zabawy z grami.
W sprzedaży znajdziemy jednak wciąż wewnętrzne i zewnętrzne karty dźwiękowe – te pierwsze podłączane są do portu rozszerzeniowego PCI-e na płycie głównej, natomiast te drugie podłącza się za pomocą kabla USB. Urządzenia te przeznaczone są jednak głównie dla entuzjastów i muzyków, ponieważ często oferują zaawansowane funkcje, takie jak wbudowane wzmacniacze słuchawkowe.
Dysk
Dysk jest nośnikiem danych, który przechowuje system operacyjny oraz wszystkie zainstalowane na komputerze programy i zarchiwizowane pliki. Obecnie, zamiast lekko już zapomnianych magnetycznych dysków HDD, większość użytkowników PC przesiadła się na szybsze i niezawodne półprzewodnikowe dyski SSD.
Najczęściej stawia się teraz na modele umieszczone na kartach rozszerzeniowych przypominających kości RAM – są to tzw. dyski M.2 PCI-e, które wpina się do dedykowanego portu. Montuje się go zarówno na płytach głównych laptopów, jak i komputerów stacjonarnych. Najczęściej spotykane dyski mają pojemność od 512 GB do 2 TB, która wystarcza do codziennej pracy i zabawy większości użytkownikom.
Zasilacz komputera
Komputer wymaga sporej ilości energii elektrycznej, która jest dostarczana przez dedykowany zasilacz. Komponent ten chroni również wszystkie części peceta przed groźnymi skokami napięcia w sieci, które są w stanie je spalić lub nieodwracalnie uszkodzić.
Zasilacze mają z góry ustaloną maksymalną dostarczaną moc, którą dopasowujemy do wymagań peceta. Dla przeciętnego komputera wybiera się modele pracujące w zakresie od 500 W do 600 W, natomiast w przypadku bardziej zaawansowanych maszyn do grania lub używanych do zaawansowanych zadań, które wyposażone są w najmocniejsze karty graficzne, sięga się po zasilacze o mocy nawet ponad 800 W.
System chłodzenia i obudowa
Komputery stacjonarne zamknięte są w obudowach, które nie tylko przechowują bezpiecznie wszystkie elementy urządzenia, ale również pozwalają zamontować dodatkowe wentylatory i radiatory, które są niezbędne do utrzymania bezpiecznej temperatury w ich wnętrzu. Wybór rodzaju obudowy gamingowej zależy w dużej mierze od wielkości płyty głównej i karty graficznej, a także liczby pozostałych komponentów. W sklepach znajdziemy ogromny wybór modeli w cenach od 100 złotych do ponad 1000 złotych, a najlepsze z nich wyposażone są wiele atrakcyjnych funkcji, np. podświetlenie LED.
Zdjęcie: Envato Elements
Polecamy:
Jaki PC do S.T.A.L.K.E.R. 2? Wymaganie sprzętowe
2025-04-09
Przegląd serii Dark Soul – jakie są najpopularniejsze gry?
2025-04-09
Jak wyciszyć komputer gamingowy? Poradnik dla cichych nocy z grami
2025-04-07
Data premiery Nintendo Switch – parametry konsoli i gry
2025-04-04
Jaki jest najlepszy monitor 240 Hz?
2025-04-04
Klawiatura bezprzewodowa podświetlana – jaki model wybrać?
2025-04-03
Autor: Michał Kułakowski