Data publikacji:

Automaty stojące do gier. Gdzie można je kupić?

Automaty do gier są jednym z najbardziej rozpoznawalnych symboli lata 80. i 90. Były one wówczas główną atrakcją salonów arcade, które w skromniejszej formie były również obecne w Polsce. Urządzenia wypadły z łask wraz z rozwojem technologii, popularyzacją konsol do gier oraz gamingowych pecetów. W ostatnich latach moda na automaty wróciła jednak z dużą siłą, w dużej części za sprawą nostalgii za minionymi czasami oraz fascynacją grami retro. Obecnie automaty spotkamy w wielu miejscach, w tym w prywatnych domach. Podpowiadamy, jak kupić własną maszynę tego typu i ile będzie to kosztować.
girl having fun playing arcade video game
W artykule skupimy się na klasycznych i najpopularniejszych pełnowymiarowych stojących automatach do gier, przyjmujących postać dużej budki z ekranem oraz panelem wyposażonym w joystick i przyciski sterowania. Osoby zainteresowane maszynami arcade wiedzą, że dostępne są one w wielu różnych kształtach. Znajdziemy wśród nich modele wbudowane w stoły lub mające dodatkowe mechaniczne akcesoria i dodatki. Standardowy stojący automat ma z reguły od około 56 cm do 167 cm wysokości, oraz od 56 cm do 76 cm szerokości. Głębokość zależy w dużej mierze od producenta oraz kąta, pod jakim został ustawiony ekran. 
Decydując się na takie urządzenie, musimy więc zarezerwować mu dużo miejsca. Jego obudowa wykonana jest najczęściej z laminowanych desek lub sklejki, ciężar urządzenia to najczęściej co najmniej kilkadziesiąt kilogramów. Duże wieloosobowe maszyny mogą ważyć nawet kilka razy więcej. Sprzęt po ustawieniu trudno więc przenosić z miejsca na miejsce, więc do zmiany miejsca wykorzystuje się specjalne wózki.
Decydując się na stojący automat do gier, mamy do wyboru trzy różne opcje. Przyjrzyjmy się każdej z nich z osobna, opisując ich najważniejsze wady i zalety. 

Oryginalne automaty retro do gier

Jeżeli chcemy mieć w domu realny kawałek gamingowej historii z lat 80. lub 90., możemy zdecydować się na kupno oryginalnej maszyny. Warto jednak pamiętać, że choć automaty były produkowane rocznie w setkach tysięcy, urządzenia w dobrym stanie technicznym są coraz trudniejsze do znalezienia. Większość modeli będzie wymagała konserwacji lub stałej opieki, więc musimy mieć smykałkę do elektroniki i majsterkowania.
Kupując automat retro, musimy liczyć się z tym, że będzie on dość mocno wyeksploatowany. W zależności od maszyny koszty renowacji często przekraczają jej wartość. Największe problemy podczas naprawy sprawiają kineskopowe ekrany CRT. Montowane były we wszystkich urządzeniach tego typu, jednak do początku XXI wieku dostęp do tych komponentów jest bardzo ograniczony, dlatego zazwyczaj jedynym ratunkiem jest tutaj skomplikowana konwersja i zainstalowanie wyświetlacza z panelem LCD. 
Znacznie łatwiej wymienimy natomiast przyciski i joysticki, często korzystając nawet z oryginalnych części. Odnowa obudowy automatu nie jest też dużym wyzwaniem – zniszczone naklejki można wymienić na nowe, korzystając np. ze skanów i wzorów udostępnionych przez hobbystów.
Warto dodać, że większość automatów retro to maszyny modułowe, które zaprojektowane zostały tak, aby ich właściciel mógł w razie potrzeby podmienić w nich gry, np. gdy premierę miał jakiś nowy i popularny hit. Poszczególne tytuły nie są jednak zapisane na kartridżach, ale przyjmują postać dużych płyt głównych podłączonych wewnątrz automatu do jego wszystkich podzespołów. Co ciekawe, wielu kolekcjonerów zamiast maszyn zbiera wyłącznie płyty z hitami sprzed lat wraz z ich dokumentacją. 
Niektórzy fani automatów arcade kupują często tańsze modele maszyn z mało popularnymi grami i wymieniają w nich grę na swój ulubiony tytuł, zamawiając przy okazji naklejki i oznaczenia na obudowę związane z produkcją.

Gdzie kupię automat retro?

Automatów retro nie kupimy oczywiście w przeciętnym sklepie z elektroniką lub grami. Hobbyści sprzedający maszyny korzystają przede wszystkim z witryn aukcyjnych i serwisów społecznościowych. Kontakt ze sprzedającymi możemy nawiązać też na konwentach i spotkaniach miłośników retro gamingu. W zależności od stanu automatu i jego popularności, ceny wahają się od kilkunastu do kilkudziesięciu tysięcy złotych, a nawet więcej w przypadku naprawdę rzadkich egzemplarzy. Do kosztów zakupu musimy dodać także transport, który nie będzie tani, bowiem podczas przewozu maszyny trzeba zachować szczególną ostrożność.

Nowe automaty do gier i repliki starszych modeli

Choć salony arcade zniknęły z ulic wielu miast na Zachodzie, w Azji mają się one do tej pory cały czas względnie dobrze. Automaty do gier były i są więc nieustannie produkowane głównie z myślą o tamtejszym rynku. Niektóre firmy z Europy i USA specjalizują się też w wytwarzaniu maszyn przeznaczonych do zabawy z grami retro, które przyjmują standardowe wymiary i kształty sprzed lat. Modele te najczęściej mają w swojej pamięci zapisanych dziesiątki tytułów, które można w dowolnym momencie zmienić, a także wyświetlacze LCD. Urządzenia z reguły są znacznie prostsze w obsłudze i serwisie, trafiają do kupującego w idealnym stanie i mają ochronę gwarancyjną

Gdzie kupię nowy automat do gier?

Podobnie jak w przypadku starych automatów, nowe modele wykonywane są zazwyczaj na zamówienie i w ograniczonej liczbie oraz seriach. W sieci znajdziemy firmy zajmujące się produkcją urządzeń oraz ich dystrybucją, choć nastawione są głównie na klientów biznesowych, sprzedają one również urządzenia klientom indywidualnym. Ceny urządzeń zależeć będą tutaj od jakości budowy sprzętu, a także wielu innych czynników, takich jak wybrane komponenty mechaniczne (przyciski itd.) oraz wykończenie obudowy. Zazwyczaj zapłacimy za nie od kilku do kilkunastu tysięcy złotych.
W zwykłych sklepach kupimy jednak bez problemu w pełni funkcjonalne miniaturki maszyn arcade, reprodukcje z dużymi detalami oryginalne model sprzed lat. Są one dostępne w różnej skali, największe mają nawet kilkadziesiąt centymetrów wysokości. Modele są świetną ozdobą pokoju gracza, a ustawiając obok siebie kilka z nich, możemy stworzyć malutki salon gier.

Samodzielnie zabudowane automaty do gier

Zdecydowanie najciekawszym sposobem na pozyskanie pełnowymiarowego automatu do gier jest jego samodzielna budowa. Rozwiązanie to może być również najtańsze. Wbrew pozorom nie musimy być specami od elektroniki, sercem maszyny jest bowiem zazwyczaj prosty w obsłudze mikrokomputer (prawie zawsze któraś z wersji Raspberry Pi) z zainstalowanym na karcie pamięci emulatorem oraz zestawem nawet kilku tysięcy gier. Jest on połączony z ekranem (wystarczy zwykły monitor komputerowy), a także kontrolerem. Jeżeli chodzi o ten ostatni element, w sieci znajdziemy wiele poradników, w jaki sposób złożyć zestaw przycisków i joysticków, korzystając z gotowych części.
Wszystkie komponenty zamykamy we własnoręcznie skonstruowanej obudowie, którą budujemy z drewna, sklejki i paneli z tworzywa sztucznego. Do budowy wystarczą tutaj standardowe elektronarzędzia, takie jak wkrętarko-wiertarka i wyrzynarka. Wymiary maszyny możemy dopasować do indywidualnych potrzeb oraz pomieszczenia, w którym planujemy ją ustawić. Inspiracje znajdziemy bez problemu w internecie, pasjonaci lubią bowiem dzielić się postępami swoich projektów. Koszt projektu uzależniony jest głównie od typu użytych części elektronicznych, zazwyczaj nie przekracza on jednak dziesięciu tysięcy złotych. 
Zdjęcie: Envato Elements