Data publikacji:
Chłodzenie wodne czy powietrzne – co wybrać do zestawu gamingowego?
W trakcie pracy wszystkie podzespoły komputera generują duże ilości ciepła, które muszą być szybko odprowadzone. W przeciwnym wypadku wrażliwa elektronika narażona jest na zniszczenie. Im więcej pochłaniają one energii elektrycznej, tym wymagają skuteczniejszego chłodzenie. Dotyczy to zwłaszcza maszyn typowo gamingowych, posiadających niezwykle mocny układ graficzny, szybki procesor oraz pamięć. Wielu graczy zadaje sobie pytanie, chłodzenie wodne czy powietrzne – które z nich będzie lepsze dla zestawu gamingowego? Postarajmy się zatem na nie odpowiedzieć.
Chłodzenie powietrzne – najważniejsze cechy
Chłodzenie powietrze, zwane też aktywnym, jest podstawowym sposobem odprowadzania nadmiernych ilości ciepła wewnątrz obudowy PC i utrzymania optymalnej temperatury pracy wszystkich komponentów komputera.
Zestawy chłodzenia powietrznego składają się z co najmniej kilku wentylatorów o różnej średnicy, które instaluje się na ścianach obudowy. Działają one na prostej zasadzie, przyspieszają wymianę powietrza pomiędzy wnętrzem komputera a jego otoczeniem, umożliwiając jego skuteczną cyrkulację. Tym samym zapobiegają przegrzewaniu się wrażliwych podzespołów peceta.
Liczba i moc wentylatorów uzależniona jest wprost od mocy komputera. W najprostszych modelach biurowych do chłodzenia sprzętu wystarczy jeden lub dwie sztuki, w przypadku gamingowych maszyn jest ich kilkakrotnie więcej (zazwyczaj w granicach 4–6 sztuk). Wiatraki instalujemy w określonych miejscach obudowy, posiadających odpowiednie miejsce na wkręty, a także otwory pozwalające na ucieczkę powietrza.
Bardzo duże znaczenie dla skuteczności chłodzenia powietrznego ma konstrukcja obudowy. Przeglądając recenzje i testy najpopularniejszych modeli zauważymy, że tej kwestii poświęca się bardzo dużo miejsca. Dobre gamingowe obudowy muszą pozwalać nie tylko na instalację wielu wentylatorów, ale również być przewiewne, nie zakłócając znacząco cyrkulacji powietrza. Często wymagania te stoją jednak w sprzeczności z innymi pożądanymi cechami skrzynki, takimi jak estetyka oraz wymiary. Dlatego też gracze idą na pewne kompromisy, gdy zależy im szczególnie na konkretnym designie.
Warto podkreślić, że wentylatory wymagają dostępu do zasilania, które dostarczane jest bezpośrednio z płyty głównej lub ze specjalnego kontrolera podłączonego np. do zasilacza.
Sklepy oferują bardzo szeroką ofertę wentylatorów, w cenach od kilkunastu do kilkuset złotych. Poza pojedynczymi modelami w różnej średnicy spotkamy się też z dużymi blokami składającymi się z kilku egzemplarzy. Gracze zwracają przede wszystkim uwagę na wymiary wiatraków (z reguły im są większe, tym pracują ciszej), ich maksymalną liczbę obrotów oraz liczbę skrzydeł (cechy te wpływają na wydajność). Dodatkowo sporym powodzeniem cieszą się też modele z podświetleniem LED.
Wiatrakami zarządzamy zazwyczaj z poziomu dedykowanego oprogramowania, dzięki któremu możemy zmienić obroty poszczególnych wentylatorów, a także ustawić intensywność pracy w zależności od temperatury panującej wewnątrz obudowy.
Osobną kategorię chłodzenia powietrznego stanowią tzw. coolery. Są to wentylatory połączone z radiatorami, które przeznaczone są dla procesorów. Wybór konkretnego modelu uzależniony jest bezpośrednio od modelu i producenta CPU, ponieważ cooler musi być kompatybilny z gniazdem procesora na płycie głównej. Procesory z niższej i średniej półki cenowej sprzedawane są w zestawie z coolerami, natomiast droższe modele wymagają dokupienia ich osobno. Gracze zwracający uwagę na wydajność podzespołów komputerowych bardzo często decydują się na wymianę lub kupno najnowszego gamingowego modelu.
Wybór coolerów jest bardzo duży, a ceny zaczynają się na kilkudziesięciu złotych. Jednak za najdroższe modele wyposażone w podświetlenie, a nawet LED-owe wyświetlacze pokazujące zaprogramowane przez użytkownika animacje lub temperaturę procesora zapłacimy kilkaset złotych. Większością markowych modeli steruje się zdalnie z pomocą dedykowanej aplikacji, która pozwala ustawiać profile działania, zapewniające np. maksymalne możliwe chłodzenie lub pozwalające zaoszczędzić energię.
Chłodzenie wodne – najważniejsze cechy
Chłodzenie wodne było przez wiele lat domeną największych komputerowych majsterkowiczów i miłośników podkręcania komponentów PC. Pierwsze amatorsko konstruowane systemy chłodzenia cieczą pojawiły się na przełomie lat 90. i 2000. i były one w dużej mierze inspirowane chłodnicami samochodów oraz innych maszyn. Składały się z systemu wąskich rurek transportujących specjalną ciecz chłodniczą, a także pompek i radiatorów odprowadzających ciepło z kluczowych komponentów PC (przede wszystkim z procesora). Ponieważ instalacje tego typu wykonane były z materiałów pochodzących z różnych źródeł, pozostawały one bardzo awaryjne.
Obecnie zestawy chłodzenia wodnego można kupić bez problemu w większości sklepów z akcesoriami komputerowymi. Co ważne, ich założenie nie wymaga specjalistycznej wiedzy oraz umiejętności. Ich instalacja nie jest bardziej skomplikowana niż wymiana coolera.
Obecnie gotowe systemy chłodzenia cieczą opierają się na tzw. blokach wodnych. Są to specjalne radiatory przypinane bezpośrednio do powierzchni procesora, czasem też chipsetu płyty głównej lub kości pamięci. Przepływa przez nie specjalny płyn chłodniczy przyjmujący pochłoniętą przez nie energię cieplną. Ciecz jest następnie pompowana elastycznymi rurkami do chłodnicy połączonej z zestawem wentylatorów, która jest zamontowana na jednej ze ścian obudowy. Czasem może też być umieszczona na zewnątrz.
Ciecz cyrkuluje nieustannie w obiegu zamkniętym, po oddaniu przechwyconego ciepła w chłodnicy jest kierowana z powrotem do radiatora. W jej składzie znajdują się substancje antykorozyjne i dodatki zabezpieczające całą instalację przed zużyciem. Nieraz jest ona także wzbogacona o kolorowe barwniki nadające systemowi bardziej atrakcyjny wygląd, gdy przepływa przezroczystymi rurkami.
Wadą chłodzenia jest zdecydowanie wysoka cena poszczególnych komponentów systemu. Korzystając z niego, możemy jednak wyeliminować cooler procesora, który jest najczęściej najgłośniejszym wentylatorem komputera. Wielu wybiera także chłodzenie cieczą ze względu na jego estetykę. Przewody transportujące ciecz oraz pompki są często dodatkowo podświetlane od wewnątrz, dając dodatkowy efekt „wow” w przeszklonej obudowie. Zaznaczmy, że doświadczeni użytkownicy PC i fani tuningu nadal samodzielnie konstruują własne instalacje wodne, jednak tym razem mogą korzystać z markowych komponentów.
Chłodzenie wodne vs powietrzne
Dobrze dobrane i wydajne chłodzenie powietrzne w zupełności sprawdza się nawet w bardzo mocnych maszynach gamingowych, a systemy wodne nie przyniosą drastycznie dużej poprawy. Jeżeli zależy nam jednak na cichszej pracy komputera przy największym obciążeniu, a także jesteśmy fanami bardziej unikalnego wyglądu, jaki zyskuje wnętrze obudowy z systemem rurek i pompek z płynem, inwestycja w rozwiązanie wodne może mieć sens. Jest ona również zalecana osobom, które decydują się na podkręcenie procesora lub kupno najbardziej wydajnych modeli CPU, sprawdzających się w zastosowaniach profesjonalnych.
Zdjęcie: Envato Elements
Polecamy:
Na jakim PC zagrasz w GTA 6? Wymagania sprzętowe
2025-05-09
Co wiemy przed premierą GeForce RTX 5070 Super?
2025-05-07
Optymalizacja pod kątem DLSS 3.5 – czy gra na tym zyskuje?
2025-05-07
DirectStorage w Windows 11 – szybsze ładowanie gier?
2025-05-05
Jak wypada klawiatura gamingowa SteelSeries Apex 7?
2025-05-02
Najlepsze gry logiczne na PC i konsole
2025-04-30
Autor: Michał Kułakowski